T.C. Mİllî Eğİtİm BakanlIğI
İSTANBUL / SİLİVRİ - Nurullah Baldöktü İlkokulu

Çatışma Çözme

ÇATIŞMA ÇÖZME YÖNTEMLERİ

İnsanlar birbirinden farklıdır! Depremler yerkürenin kaçınılmaz ve doğal parçası olduğu gibi, çatışmalar da insan ilişkilerinin kaçınılmaz ve doğal bir parçasıdır. Kişilerarası Çatışma, birbirleriyle etkileşim halinde bulunan iki ve ya daha fazla kişi arasında uzlaşmaz hedefler, düşünceler, duygular ve davranışların varlığından kaynaklanır.

Çatışma Türleri:

  1. Kişi İçi Çatışma,
  2. Kişiler arası Çatışma,
  3. Birey-Grup, Grup İçi Çatışma,
  4. Gruplar Arası Çatışma.

ÇATIŞMA ÇÖZME NEDİR?

Tarafların başarılı bir sonuç elde edinceye dek aynı fikirde olmadıkları konu ya da durum üzerinde çalışma sürecidir.

EĞER ÇATIŞMA ETKİN ve DOĞRU ŞEKİLDE ÇÖZÜME ULAŞMAZ İSE;

 Çatışan taraflardan birinin zihinsel ya da bedensel sağlığını zedeleyen durum yaratabilir,

 Düşmanlık hislerine, saldırganlık davranışına neden olabilir,

 Zamanın, paranın, enerjinin boşa gitmesine neden olabilir,

 Morali olumsuz yönde etkileyerek verimi düşürebilir,  Güven duygusunun kaybına neden olabilir.

ÇATIŞMA ÇÖZME YOLLARI

1. KAÇINMA: Kişiler arası ilişkilerde çatışma yaşayan kişiler, sorundan kaçarak, küserek, görmezden gelerek, sorun yokmuş gibi davranarak tepkilerini verebilirler. Bunun sonucunda kişi kendi gereksinimlerini göz ardı ederek, diğerinin çıkarına en uygun anlaşmaya varılmasını( Kaybet – Kazan ) ya da yaşanılan çatışmada her iki tarafında kaybetmesi ( Kaybet – Kaybet ) ile sonuçlanır.

2. YIKICI TEPKİLER: Kişiler arası ilişkilerde çatışma yaşayan kişiler, birbirlerini tehdit ederek, vurarak, küfrederek, saldırganca davranışlar sergileyerek, şikayet ederek, dedikodu yayarak yıkıcı tepkiler verebilirler. Bunun sonucunda da diğer kişinin istekleri, gereksinimleri, hedefleri ve değerleri göz ardı edilmiş ve kendi çıkarları doğrultusunda (Kazan – Kaybet )hareket edilmiş olur.

ÇATIŞMA DURUMUNDA YAPILAN OLUMSUZ DAVRANIŞLAR:

 Kaçınma  Hasıraltı etmek  Suçlu hissettirmek  Gıcık etmek  Şakaya boğmak  Yaraya dokunmak  Değişmeye izin vermemek  Yoksun bırakmak  Tedirgin etmek  Yardımı esirgemek  Konuyu değiştirmek  Eleştirmek  Akıl okuyuculuk  Tuzak kurma  İma etmek

3. YAPICI, BARIŞÇIL TEPKİLER: İnsanlar çatışma içinde oldukları kişilerle, karşılıklı konuşarak, birbirlerinin isteklerini anlamaya çalışarak, karşılıklı empati kurarak, ortak sorunlarını her iki tarafında yararına çözebilirler. Bu yolla ulaşılmış çözümler her iki tarafında kazanmasını sağlar. Dolayısıyla kişiler arasındaki çatışma karşılıklı uzlaşarak, barışarak ve olumsuz giden ilişki onarılarak yapıcı bir biçimde çözülmüş olacaktır. Barışçıl çatışma çözme yöntemlerinde iki yöntemden bahsedebiliriz. Müzakere ve arabuluculuk..

ETKİLİ ÇATIŞMA ÇÖZME BASAMAKLARI

1. Ortak sorunun müzakere ederek çözümünün istenmesi.

2. İsteklerinin ve nedenlerinin belirlenmesi.

3. Kişiler isteklerinin ve duygularının nedenlerini söylemeli ve tanımlamalıdırlar.

4. Diğer kişinin istemlerinin, duygularının ve bunların nedenlerinin empati ve etkin dinleme teknikleri yoluyla anlaşıldığının gösterilmesi.

5. Karşılıklı kazançları içeren çözüm seçeneklerinin yaratılması.

6. El sıkışarak ortak anlaşmanın yapılandırılması ve uygulanmasına yönelik akılcı eylem planının seçimi.

ARABULUCULUK

Taraf olmayan, nötr bir kişinin desteğiyle, iki ya da daha fazla kişinin ortak problemlerini çözmek için yapılandırdıkları bir süreçtir. Tüm çabalara rağmen kişiler çatışmalarını karşılıklı müzakere ederek çözemezler ise, birbirlerine sözlü ya da fiziksel şiddet uygulamak ya da küsmek yerine arabuluculuk tekniğini kullanabilirler. Arabulucu çatışmanın taraflarının müzakere süreçlerini takip etmelerine destek olur. Dolayısıyla taraflar kabul edilebilir ve adaletli bir anlaşmaya ulaşır. Buna karşın sorunun çözümünden çatışmanın tarafları sorumludur. Arabulucu sadece müzakere süreçlerini kolaylaştırır.

ARABULUCULAR NE YAPMALIDIR?

Çatışmanın taraflarına ne yapacaklarını, kimin haklı ya da haksız olduğunu, yaşanılan durumda ne tür davranışlar göstermeleri gerektiğini söylememelidir. Sadece çatışmanın çözümünü kolaylaştırıcı bir tutum sergilemelidir. Arabulucu çatışan tarafların ortak sorunlarını, sorunları ile ilgili isteklerinin nedenlerini kendi bakış açılarıyla anlatmalarını sağlar. Arabulucu tarafların sorun yaşarken, yaşadıkları duyguları nedenleriyle birlikte, karşılıklı anlatmalarını sağlatır. Arabulucu, çatışan taraflardan her iki tarafında kazancına olan, olası anlaşma seçeneklerini üretmelerini sağlatır. Benim için soruna ilişkin çözüm seçenekleri şunlar ; ................................................. Ya senin önerilerin neler ? ...................................................... Çatışan tarafların ürettikleri çözüm seçeneklerinden bir tanesini tercih ederek yapıcı, barışçıl anlaşmaya ulaşmalarını sağlatır.

Paylaş Facebook  Paylaş twitter  Paylaş google  Paylaş linkedin
Yayın: 07.01.2013 - Güncelleme: 04.03.2024 15:01 - Görüntülenme: 5266
  Beğen | 0  kişi beğendi